Anasayfa   |   EGE  |   AKDENİZ  |   MARMARA |   DOĞU ANADOLU  |  İÇ ANADOLU   |   KARADENİZ


ANITKABiR

Çoğu ünlü liderin aksine M.Kemal Atatürk kendisi için anıt mezar yapılmasını istememiştir. Fakat Türk insanının kendisine duyduğu saygı O’nu herhangi bir yerde gömülü olmasını görmek istemez. O’nun ölümünden sonra anıt mezar için uluslar arası çapta mimari için yarışma düzenlendi. Sonunda iki Türk’ün projesi Emin Onat ve Orhan Arda seçildi.

Dünyanın 7. harikası olan Halikarnas mozalesine benzer şekilde anıt mezar anıt tepenin doruğunda başladı. Atatürk’ün ölümünden 6 sene sonra 1944 te başlayıp 9 yıl sürmüştür. 10 Kasım 1953 yılında Atatürk top arbasında Etnografya müzesinden alınıp Anıtkabire taşındı. Anıtkabir, Atatürkün kişiliği ve ismi altında Türk milletini temsil eder. Bu yüzden Anıtkabir Atatürk ve Türk tarihi ile ilgili heykel, yazıt ve kabartma ile donatılmıştır. Anıtkabir’in donanım ve sitili bir kez daha Türk miletinin mozaik zenginliğini ortaya koymuştur. Egemen tema geometrik basitliktir. Etrafındaki parklarla Anıtkabir, 15 bin metrekare/3.7 acres alana sahiptir. Temel yapı malzemesi Çankırıdan getirilen sarı travertenlerdir. Giriş, özgürlük ve bağımsızlığı simgeleyen iki tane kule olan merdiven yoluyladır. Bu kulelerin tepesi piramit şeklinde olup Türk saveş çadırlarını simgeleyen bronz “spear” yerleştirilmiştir. Bu kulelerin önünde ik grup insan heykeli vardır. Sol tarafta 3 kişi asker köylü ve öğrenci savunma, üretim ve eğitimi simgelemektedir. Diğer bir ifadeyle bir milletin oluşumunun 3 sac ayağını simgelemektedir. Sağ tarafta ise 3 tane kadın heykeli bulunmaktadır. Arkadaki ağlayan kadın Atatürk’ün ölümüne gösterilen üzüntüyü simgelemektedir. Öndeki çift ellerinde tuttukları taçla bereketi temsil etmekte, ayrıca kasede aynı fonksiyonu göstermektedir. Heykellerden zafer meydanına uzanan yola Arslanlı Yol denilmektedir. Bu yolun uzun yapılış sebebi ziyaretçilerin kafasında ihtişam ve büyüklüğü hatırlatmasıdır. İki tarafta savunmayı simgeleyen 24 tane Hitit sitili Anadolu arslanı var. Anıtkabirde toplam 10 tane basit kule var. Diğer kuleler Mehmetçik, Hakların savunması, Cumhuriyet, Reform, Ulusal Pakt 23 nisan barış ve zafer alanının üç tarafı, “Collonades” ile çevrili, bir tarafı ise temel binaya balkmaktadır. Alandan temel yere geçiş 33 merdivendir. Merdivenlerin sol tarafında ise Başkumandalık Meydan Savaşından alınmış bir kabartma bulunmaktadır. Atatürk’ün ünlü emri “Ordular ilk hedefinis Akdeniz, İleri!” işlenmiştir. Kabartmanın sağ tarafında ise Sakarya Savaşı’ından bir sahne bulunmaktadır. Bu savaşların ikiside Yunanlılara karşı yapılmıştır. Bayrak Türk milletini simgeler, direk ise dışarıda yaşayan Türkler’in hediyesidir. 5kg/11000 pounds ağırlığında 33m/110ft yüksekliğinde ve çelikten yapılmıştır. Tepesindeki hilal ise 22 ayar altındandır. Temel yapı Onur Hol diye adlandırılmaktadır. 32m/105ft genişliğinde 60m/200ft uzunluğunda ve 20m/65ft yüksekliğindedir. Tavan altın mozaiklerle döşeli, taban ve duvarlar ise Bilecikten getirilen renkli mermerler ile kaplıdır. Sembolik taş sanduka ise tek parça mermer olup 40 ton ağırlığındadır. Gerçek mezar ise aşağıdadır. Anıtkabir, yabancı devlet adamlarının ve delagasyonların Türkiyeye geldiklerinde ziyaret ettikleri tek yerdir. Sakarya Savaşı kabartmasının yanında küçük Atatürk Müzesi bulunmaktadır. Müzede şahsi eşyaları, madolyanları ve O’na sunulan hediyeler sergilenmektedir. Türkiye’nin 2. cumhurbaşkanı İsmet İnönü ise Zafer ve Barış Anıtı’nın arasına gömülmüştür.

                               arkeolog@postaci.com                                  design @rzawa