Bu isme ilk olarak Kapodokya metinlerinde rastlanmaktadır. Bu tabletlerde Arzawa isminden sadece bir yer adı olarak bahsedilmektedir. Bu bilgi de bize Arzawa isminin M.Ö. 2. bin yılında var olduğunu göstermektedir.

Arzawa ismi Hitit dilinde “Orman Yurdu”, “Orman Ülkesi” anlamına gelmektedir. Hitit metinlerinde Arzawa ismi ilk olarak Telipinu fermanlarında görülmüştür.

 Coğrafi bir isim olarak Arzawa kelimesi üç anlamda kullanılmıştır:

1-Bir şehir ismi olarak (^URU ARZAWA)

2- Küçük bir devletin yada ülkenin adı olarak (KUR ^URU ARZAWA)

3- Genellikle o küçük devletin önderlik ettiği, belli şehirlerden oluşan “gevşek federasyon” görünümündeki bir birlik olarak (KUR.KUR ^MEŞURU ARZAWA)

   Arzawa’nın ve Arzawa ülkelerinin yerlerinin saptanmasında bize yardımcı olan en iyi yazılı belgeler, Hitit kralı Şuppiluliuma’nın oğlu Murşil II zamanında, Arzawa üzerine yapılan sefer yıllıklarıdır. Şuppiluliuma’nın verem yüzünden ölmesi üzerine yerine büyük oğlu Arnuwanda II’nin geçmesi, fakat onunda tıpkı babası gibi veremden ölmesi nedeniyle Murşili II genç yaşta Hitit  imparatorluğunun başına geçer. Hitit’in bu karışık döneminden faydalanmak isteyen Arzawa ülkeleri, Hitit’e karşı ayaklanır.

Arzawa kralı Uhha-lu-is bu karışılıklar sırasında Ahhiyawa kralına Millawanda (bugünkü Milet )  kentini vermiştir. Bunun nedeni ise Ahhiyawa kralının desteğini almak olmalıdır. Millawanda kentinin bu olaylardan sonra Hitit’e ayaklanması üzerine Murşili II buraya bir ordu gönderdi ama ayaklanma bastırılamadı. Bunun üzerine Murşili II saltanatının 3. yılında kuvvetli bir ordu ile Arzawa seferine çıktı. Hitit ordusunun Arzawa seferine giderken izlediği yolu anlatan textler, bize Arzawa’nın yeri ve Anadolu 2.bin yıl tarihi coğrafyası hakkında en önemli bilgileri verirler; Hattuşaş’tan yola çıkan Hitit ordusu Sallapa’da Murşili II’nin kardeşi tarafından yollanan fakat başında kardeşinin bulunup bulunmadığı bilinmeyen takviye kuvvetlerle birleşir (Murşilinin kardeşi Kargamış’dan gelmektedir). Birleşen Hitit kuvvetlerine Aura kentinde Mira beyi Maşhuiluwaş’ın kuvvetleri katılır. Arzawa kuvvetleri ile Hitit kuvvetleri arasında ilk savaş Walma bölgesinde Astarpa nehri yakınında olur. Arzawalılar kuvvetli Hitit ordusu karşısında fazla varlık gösteremeyip dağılır ve üç kola ayrılarak kaçarlar. Arzawalıların bir kısmı çok sarp Arinanda dağına, diğer bir kısmı da Puranda kentine sığınır. Arzawa kralı Uhha-lu-is de idare merkezi Apaşa’dan deniz yolu ile kaçar. Kış bittikten sonra Murşil sefere devam eder. Arzawa koalisyonuna katılan tüm devletçiklere gözdağı verir. Bu konfederasyona dahil olan Seha nehri ülkesi kralı Manapa-Dattaş, Murşil II’ye annesi, kadınları ve ihtiyarları göndererek af dilemiş ve bunun sonucunda da Murşili II tarafından bağışlanmıştır. Murşil II , Seha nehri ülkesi dışında tüm Arzawa konfederasyonuna ait ülkeleri cezalandırmıştır.

Savaşın bitiminden sonra Murşil II çeşitli anlaşmalar yaparak, işgal ettiği toprakları kendine bağladığı devletlere dağıtır. Savaş sırasında esir düşen prens Summa İnaras’a Arzawa krallığını, Maşhuiluwaş’a Mira Kuwaliya devletini, Targaşnalliş’ ise Hapalla krallığını emanet eder.

Astarpa nehri yakınında meydana gelen bu savaş sonucunda textlerde Arzawa’lılar ın başkentleri Apasa’ya Hititlere bırakarak çok sarp olduğu söylenen Arinanda Dağına kaçtıkları anlatılmıştır. Bilge Umar bu bilgilere dayanarak Arzawa’yı İzmir’in güneyinde olduğunu ileri sürmektedir. Bugünkü Meryemana kilisesi’nin bulunduğu Koressos (Bülbül Dağı) Dağı’nın Arinnanda Dağı olduğunu, Apasa’nın ise Ephesos (EFES) olduğunu ileri sürer.

Astarpa nehri bazı bilim adamlarına göre şöyle lokalize edilmiştir.

Garstang: Akarçay

Cornelius: Menderes

Goetze:Çarşamba çayı

Macqueen: Akarçay

Bilge Umar: K.Menderes

Murşili II’nin kardeşinin birlikleri ile birleştiği Salllapa kenti, Hitit ile Arzawa yolu üstünde olmalıdır, Kargamıştan gelen kuvvetlerin Batı Anadolu’ya doğru giderken geçecekleri yol üzerinde olmalı ve Hitit textlerinde tabiri ile Aşağı Ülkede olmalıdır. Garstang bu kenti Pessinus kentine lokalize etmiştir, ama Kargamış’dan gelen kuvvetler yol yapmış olurlar. Macqueen, Sallapa’nın Tuzgölü’nün kuzey doğusunda olduğunu, Mellaart ,se Sallapa’nın Tuz Gölü’nün tam güneyinde olduğunu, Göetze, Sallapa’nın Tuz Gölü civarında olduğunu söylemektedirler. Hitit Metinlerinde ise Sallapa şehrinin Sehiriya ırmağından sonra geldiği belirtilmiştir. Bu nedenle Bryce Sehiriya’nın Melendiz çayı olduğunu iddia eder ve Sallapa’nın Aksaray yakınkarında bir yerde olduğunu söyler.