ANI
Kars’dan doğuya, sınıra doğru 45 km’lik bir yolla Ani’ye
varıyoruz. Ani şaşırtıcı, insanı ilkgörüşte çarpan bir yer.
1000 yıl kadar geriye
gidiveriyoruz. Selçuklu eserleri ile kiliseler yan yana, iç
içe duruyorlar.
Bagratlılar
Arap boyunduruğundan kurtulup bağımsız krallık kurduklarında
kral Aşot Ani’yi başkent yaptı. 972’de orta surlar yapıldı.
Aşut’tan sonra oğlu II. Simpat krallığında kentin etrafı
surlarla çevrildi. Bu surları bugün de görebiliyoruz.
Kiliselerin çoğu da onun zamanında yapıldı. Ondan sonraki kral
I. Gagik zamanında kent büyük gelişme gösterdi. Ani 1064’de
Selçukluların eline geçti. Daha sonra Gürcüler, Moğollar,
Akkoyunlular egemen oldu. 1538’de Osmanlı topraklarına
katıldı.
Kentin merkezindeki Ani Katedrali en büyük eserlerden biri.
1001 yılında Yunan haçı planında yapılmış olan katedral
1064’de Alparslan tarafından camiye çevrildi ve Fethiye Camisi
denildi. Doğu yönünde Arpaçay’a inen kayalıkların eteğinde
Prens Dikran Honents’in yaptırdığı Surp Kirkor Kilisesi
bulunuyor. İçi fresklerle süslü kilise oldukça iyi durumdadır.
1036 yılında yapılmış Surp Pirgiç (Halaskar) Kilisesi yörede
Keçeli Kilise diye bilinir. Dış yüzü çok süslü olan kilise
kısmen yıkık durumdadır. 1038’de yapılan Surp Hovannes (Apostol)
Kilisesi’nden günümüze pek bir şey ulaşmadı. Kuzeybatı
tarafında aynı adı taşıyan üç kilise bulunuyor. Bunlardan Surp
Kirkor Abugamrents Kilisesi 994’de yapılmıştı ve Aziz Kirkor
Lusaroviç’e adanmıştı. Selçuklu eserlerinden halkın Bozminare
dediği Menücehr Camisi (1110), Ebul Muammeran Camisi (1195)
görülüyor. Kentin ortasındaki kervansarayın ise ancak
kalıntısı görülebiliyor.
Kuzeybatı yönünde dik bir yamaçta Sultan Sarayı bulunuyor. Beş
katlı olarak yapılmış binanın üst katları yıkılmıştır. Ön
yüzünün mozaik işlemeleri görülebilmektedir.
Ani, Hıristiyan Ermeni inanışınca kutsal sayılan yerlerden
biridir.
Ulaşım :Karsın
45 km doğusunda Ermenistan sınırında yolun sonunda karşımıza
çıkar. Ani Harabelerini gezebilmek için Kars Emniyet
Müdürlüğünden bir izin formu doldurmak ve bunu Ani'yi
kontrolünde tutan askeri görevlilere göstermek gerekiyor.
Ani'de kamera yasak. Fotoğraf çekebilirsiniz. Ancak
objektiflerin Ermenistan'a doğru çevrilmemesi iki ülke
anlaşması gereği yasak.
Konaklama : Ani Harabelerinin yakınında konaklayacak
yer yok. En yakın Kars'ta kalabilirsiniz. Otel seçeneğiniz çok
fazla yok. Merkezde 3 yıldızlı bir otel var. Diğerleri çok iyi
sayılmazlar. Erzurum'da kalıp Ani'yi gezmek mümkün. Ama arada
2,5-3 saate yakın bir yol var. Eğer Kars'ta kalırsanız
kahvaltı salonlarında kahvaltı yapın.
Tarihi: Milattan önce bir kale şehri olarak
kurulmuştur. Ününü ancak ortaçağda duyurabilmiştir.
Bagratlılar Arap boyunduruğundan kurtulup bağımsız bir krallık
kurduklarında Kral Ashot, Ani'yi başkent yaptı. 972 yılında
orta surlar yapıldı. Ashot'tan sonra oğlu 2. Simpat
krallığında kentin etrafı surlarla çevrildi. Bu surlar bugünde
görülebiliyor. Kiliselerin çoğu da onun zamanında yapıldı.
Ondan sonraki kral 1. Gagik zamanında kent büyük gelişme
gösterdi. Ani 1064 yılında Selçukluların eline geçti. Daha
sonra Gürcüler, Moğollar, Akkoyunlular egemen oldu.1538
yılında Osmanlı topraklarına katıldı.
Önemli Kalıntılar: Kentin merkezindeki Ani Katedrali en büyük
yapıdır. Doğu yönünde Arpaçay'a inen kayalıkların eteğinde
Surp Kirkor kilisesi bulunuyor. İçi fresklerle süslü kilise
oldukça iyi durumdadır. 1036 yılında yapılmış Surp Bİrgiç
(Halaskar) Kilisesi yörede Keçeli Kilise diye bilinir. Dış
yüzeyi çok süslü olan kilise kısmen yıkık durumdadır.
1038 yılında yapılmış Surp Hovannes (Apostol) kilisesi
günümüze ulaşamamış. Kuzeybatı tarafında aynı adı taşıyan üç
kilise bulunuyor. Bunlardan Surp Kirkor Abugamrents Kilisesi
994 te yapılmış ve Aziz Kirkor Lusaroviç'e adanmış. Kuzeybatı
yönünde dik bir yamaçta Sultan Sarayı bulunuyor.
Ani, Ermeni inanışınca kutsal sayılan yerlerden biridir.
|