TİYATRO VE TİYATRO TERASI
Özellikle kaledeki tiyatronun yerleştirildiği dik eğimli
arazi, mimarları özgün ve oraya has çözüm yolları bulma
zorunluluğu altında bırakmıştır.
Tiyatro Akropolisin dik batı yamacında kurulmuştur.Giriş
aşağıdan, önde yer alan büyük Tiyatro Terasındadır.
Tiyatro iki yatay yol (diazoma) ile üç bölüme
ayrılmıştır.Alt yoldaki mermer şeref locası dışında bütün
oturma sıraları andesittendir.10.000 kişiye ulaşan
seyircilerin içerde dağılması ayrıca kama biçiminde
yerleştirilmiş merdivenlerle de sağlanır.Tiyatronun sahnesi
Hellenistik Çağda yalnız tören oyunları zamanında, tiyatro
terasında kuvvetli ahşap hatıllar üzerine
kurulurdu.Oyunların oynandığı alçak bir sahne (proskenion)
ve arka plandaki konstrüksiyon (scaenae frons)dan meydana
gelir.Ahşap sahneyi taşıyan dikmelerin delikleri, tiyatronun
orkestrası önündeki terasın döşemesinde iyi durumda
kalmıştır.Oyunlardan sonra bu delikler taş levhalarla
yeniden örtülürlerdi.İlk defa Roma Çağında bu gün görülen
taş podium tiyatronun önüne inşa edilmiştir.Tiyatronun üst
kısmındaki yüksek kemerli nişlere sahip duvar da Roma
zamanındaki bir değişim sırasında yapılmıştır.
Ahşap sahnenin kurulup sökülmesi zor olmakla beraber
gerekliydi, çünkü dar ve yapay kurulmuş tiyatro terasında
olağan taş bir sahne binası için, terasın kuzeyindeki
Dionysos tapınağının görünüşünü kesmeden, bir yer yoktur.Bu
tapınak yaklaşık 250 m uzunluktaki terasın mimari görünüşüne
egemendi.Yüksek bir merdivenin üzerinde ion düzeninde bir
prostylostur ve arkası kayaya yaslanarak yükselir.M.Ö. 2.
Yy.da andesit taşı ile inşa edilmiş, M.S. 3. Yy. Başında
kendini olasılıkla burada yeni Dionysos olarak kutlayan
imparator Caracalla tarafından mermere çevrilmiştir.
Tiyatro terasına güneyden, üç kapılı bir kapıdan girilir.
Sağda ve solda mümkün olduğu kadar dor düzeninde galerilerle
süslenmiştir. Tiyatro ile doğu galeri arasındaki bir yapı
oyuncuların toplandığı bir yapı olabilir. Bu yapı da
Hellenistik Çağdandır.Tiyatro terasının
substrüksiyonlarının kuruluşu krallık zamanın önemli bir
imar faaliyetidir. Kuvvetli basıncı tutabilmek için bazı
yerlerde beş kat yükseklikte alt yapı kurmak gerekmiştir.
ANFİTİYATRO
Roma İmp. Çağının diğer büyük yapıları Stadion, Aşağı Şehir
Tiyatrosu ve özellikle görülmeye değer bir yapı
Anfitiyatrodur.Anfitiyatro küçük Asyada çok az rastlanan
bir yapı tipini temsil eder. Kazısı yapılmayan bu yapının
bazı sütunları ayakta durmaktadır.Deniz oyunları için
suyundan yararlanılan derenin iki yanda üzerinin tonozla
örtülmesi dikkat çekicidir.
|