NOTİON (AHMET BEYLİ)

Notion, kıyıda yükselen ve birbirinden küçük bir toprak parçası (berzah) ile ayrılmış olan, üstü düz ve basık iki tepenin üzerinde 500 x 1000 m'lik bir alanda yer almaktadır (Şek. 312). Kent, Klaros Tapınağı'ndan hemen hemen 2 km. uzaklıktadır. 1921 yılında Charles Picard'ın başkanlığı altındaki bir Fransız araştırma heyeti burada çalışmıştır. 4 km. uzunluğundaki kent duvarı Hellenistik Dönem'de inşa edilmiştir. Düzgün dörtgen bloklardan yapılan kent duvarı, kare şeklindeki kulelerle desteklenmiştir. Duvar yüzünde bazı yerlerde RomaÇağı'nda yapılmış olan harçlı onarım görülmektedir. Kentin iki kapısı bugün de ayakta olup, birisi batıda (1), diğeri ise kuzeydedir (2). Bununla beraber daha başka kapılar da olmalıdır. Ayrıca güneydoğu uçta merdivenli bir giriş bulunuyordu (3). Ören yeri iyi bir şekilde korunmamıştır. Buranın akropolün üstünden, güneydeki Sa-mos'a (Sisam), güneydoğudaki Kuşadası'na ve Efes'e doğru çok görkemli ve hakim bir manzarası vardır. Batıdaki tepenin üstünde etrafı kolonadlarla çevrilmiş olan bir tapınak bulunmaktadır (4). Korinth düzeninde bir templum in antis olan yapının bugün yalnız temelleri durmaktadır. Tapınağın ölçüsü 7,50x 16 m. olup, krepisi (platform) üç basamaklıdır. Friz, boğa başları ile desteklenen defne yapraklı dallardan oluşan girlandlarla süslenmiştir. Tapınak Athena Polias'a adanmıştır ve Hadrian Dönemine tarihlenmektedir. Tapınağın doğusunda 5,30 x 7,72 m. ölçüsündeki bir sunağın temel kalıntıları görülmektedir. Tapınağın ve sunağın dört yanını Dor düzenindeki stoalar çevirmektedir. Stoalarla birlikte temenosun dış ölçüleri 17,10 x 38,15 m'dir. Doğu, batı ve güney stoaların dış yüzlerinde dükkânlar bulunuyordu. Stoaların, tapınağın ve temenosun aynı doğrultuda olmamaları Bergama'daki Athena Temenosunun planını (Şek. 286, No. 7) anımsatır. Roma sanatındaki geleneğe karşın bu şekildeki düzenleme, büyük bir olasılıkla, Notion halkının Hellenistik Dönem'de inşa edilmiş olan yapıların geleneksel stiline, RomaÇağı'nda bağlı kalmalarından doğmuştur. Athena Kutsal Yerinin kuzeydoğusunda küçük bir tapınağın kalıntıları (5) bulunmaktadır. Ancak bu tapınağın hangi tanrıya sunulduğu bilinmemektedir. Akropolde iki agora vardı; biri merkezde (6), diğeri ise doğudaidi (8); ancak, bunların her ikisi de iyi korunmuş herhangi bir kalıntıya sahip değillerdir. Akropolün ortasında bulunan agoranın doğu tarafının hemen yanında, bir bouleuterionun (7) kalıntıları yer almaktadır. Kentin tiyatrosu (9) akropolün kuzeydoğu kısmında, doğudaki agoranın kuzeybatısına doğru olan bir bölgede bulunmaktadır. Batıya bakan bu küçük tiyatro Hel-lenistik Dönem'de inşa edilmiş ve Roma Çağı'nda büyük yapısal değişikliklere uğramıştır. Her ne kadar at nalı biçimi korunmuşsa da, Roma yapı stiline uyan kemerli bir diazo_-ma ile theatron yeniden inşa edilmiştir.
 

 Notion 'un Planı. Hellenistik Dönem 'de inşa edilmiş olan kent duvarının günümüze değin kalmış olan üç girişi bulunmaktadır. 1) Batı Kapısı. 2) Kuzey Kapısı. 3) Güneydoğudaki merdivenli giriş. 4) Hadrian Dönemine (M.S. 117-138) tarihlenen Athena Kutsal Yeri. Etrafını çeviren Dor düzenindeki stoklarla, Korinth düzenindeki bir templum in antisin temelleri. 5) Başka bir tapınağın kalıntıları. 6) Merkezi Agora. 7) Bouleuterion. 8) Doğu agora. 9) Hellenistik Dönem'de inşa edilip, Roma Çağı'nda değişikliğe uğrayan tiyatro.