MERYEM ANA EVİ
Efes antik kentin üst kapısının yanından geçilerek çıkılan Meryem Ana ören yerinde, Küçük bir Bizans Kilisesi bulunmaktadır. Burada İsa Peygamber’in annesi Meryem’in yaşadığına ve öldüğüne inanılır. Hristiyanlar yanında Müslümanlarca da kutsal sayılır ve ziyaret edilir, hastalara şifa aranır, adaklar adanır. Kilise’nin Meryem Ana adını alması 431 yılında Efes’te toplanan Ekümenik Meclis’in Meryem’in İsa’yı Tanrı’nın oğlu olarak doğurduğuna karar vermesi ile de bağlı olabilir. Evin bulunuşu da ilginçtir. 1800 lü yılların başında Catherine Emmerich adında ermiş bir Alman kadın ömründe doğduğu yöreden hiç ayrılmadığı halde Meryemana nın evinin yerini tarif eder. 1891 de Henry Jung yönetiminde bir heyet Ermiş Catherine in tarif ettiği evi aramak üzere Selçuk a gelir.Bülbül Dağı nda buldukları yıkık manastır ermiş kadının tarifine tıpatıp uymaktadır. O güne kadar Kudüs te olduğu varsayılan Meryamana nın mezarının bu yeni yeri Papalık tarafından da onaylanır. Katolikler in bu inancına karşın Ortodokslar Meryemana nın Kudüs te öldüğüne inanıyorlar.
Aladağ üzerindeki bu küçük kilise (şapel) Hristiyan dünyasınca kutsal sayılan başlıca ziyaret yerlerinden biridir. Burayı ziyaret eden Hristiyanlar Hacı olurlar.
Katolik Papa VI. Paul ve Papa Jean Paul’un ayrı zamanlardaki ziyaretleri ile ünü daha da artmıştır. Her yıl 15 Ağustos’da düzenlenen Meryem Ana ayininin geleneği 1800’lü yılların başına kadar uzanmaktadır. Ayrıca her gün 07.30 ve pazar günleri de 10.30’da ayin düzenlenmektedir.
Meryemana Evi Selçuk-Aydın karayolundan 7 km lik bir asfalt yolla, Efes in Magnesia Kapısı nın önün den geçerek ulaşılıyor. Yol üzerinde bir çok dilde yazılmış açıklayıcı panolar var. Bugün gördüğümüz küçük kilisenin ( Şapel ) yeniden inşa edilmiş halidir.atak odasının duvarlarında Kuran da geçen meryem ve İsa ile ilgili yedi sureden ayetler çeşitli dillerde yazılmış olarak görülüyor.
Odanın pembe mermerlerinin altından geçen kaynak suyu şifalı sayılıyor. Yapının önündeki düzlüğün hemen altındaki terasta bulunan çeşmelerden içilebiliyor. Çeşmelerin önündeki ağaç da dilek ağacı sayılıyor. Ama bu ağaca çaput bağlanmıyor. Dilekler modern zamana uymuş, sakız yapıştırılıyor.
 

Hristiyanlarca ‘’Panaya Kapulu’’ olarak ta adlandırılan kutsal yerin M.S.4. yüzyılda inşa edildiği sanılmaktadır. Hz. İsa’nın yakalanıp çarmıha gerilişinden kısa bi r süre önce annesini arkadaşı ve havarisi olan St.Jean’a teslim etmiştir. St. Jean Hz. İsa’nın çarmıha gerilişinden sonra Hz.Meryem’in Kudüs’te kalmasını sakıncalı bulduğundan onu yanına alarak kaçırmış ve buraya getirmiştir. Bu söylentiler efsanelere ka rışsa da yine gerçekliğini kanıtlayacak göstergelerde bulunmaktadır. Hiıristiyanlık dinini yaymak gibi kutsal bir görevi üstlenmiş olan St. Jean çağın en büyük kenti durumundaki Efes’i kendine hedef seçmiş Hz. Meryemi putperestlerin diyarına sokmak istemediğinden onu Bülbül Dağı eteklerinde sık ağaçlarla kaplı bir köşede yaptığı kulübede gizlemiştir. St.Jean’ın her gün gizli gizli onu ziyarete gittiği ve yiyecek içecek götürerek yokladığı bilinmektedir. Kutsal bakirenin tam 101 yaşına kadar Bülbül dağındaki bu yerde yaşadığı ve burada öldüğü kabul edilmektedir. St. Jean Meryem Ana’yı yine bu dağda ken disinden başka hiç kimsenin bilmediği bir yere götürmüştür. Hristiyanlığın yayılmasından sonra kutsal bakirenin bulunduğu yere Hristiyanlarca ‘’Haç’’ şeklinde bir kilise inşa edilmiştir. Burası kötürüm olan ve Türkiye’ye gelemeyen bir Alman rahibenin tarifleri üzerine bulunmuştur. Bunun ötesinde Meryem’in Efes’e gelip ömrünün son yıllarını burada geçirdiğini belirten bazı kanıtlar vardır.
-Hz. İsa çarmıha gerilmeden önce annesini St.Jean’a emanet edip, St. Jean’a ‘’Bu senin anan’’, Meryem’e de ‘’Bu senin oğlun’’ demiştir.
-St. Jean Efes’te yaşamış ve yine söylentiye göre incil’i yazmış,Efes’te ölmüş ve buraya gömülmüştür.
-Hz. Meryem adına ilk yedi kiliseden biri Efes’te kurulmuştur.
-Hristiyanlığın en önemli kurulu olan konsüller toplantısı birkaç kez Efes’te yapılmış, katolikliğin doğuş kararı burada alınmıştır.
-Yedi uyuyanlar kilisesi ile Mecdelli Meryem’in mezarı Panayır dağının kuzeydoğu eteğindedir.
-Efes çevresindeki Hristiyan halk, atadan kalma bir geleneği sürdürerek her yıl 15 Ağustos’da Meryem Ana’nın evinin bulunduğu Panaya Kapulu’da dinsel törenler düzenlemişlerdir.