Ankara’ya
208 km uzaklıktaki Boğazköy/Alacahöyük Milli Parkı Çorum Sungurlu ilçe sınırları içindeki 2634
hektarlık ören yerine Ankara’dan Sungurlu’ya gidip, oradan Sungurlu-Çorum
karayolunun 7. Km’sinden sağa dönüp 22 Km. ilerlendiğinde ulaşılır. Yol her
mevsimde gidilebilecek kadar iyi sayılır. Ankara-Yozgat yolunu izleyerek de
ulaşabilirsiniz. Hattusaş ile Yazılıkaya’nın arası 5 Km.
Boğazköy’de 1906 yılında çivi yazısı tabletlerden oluşan krallık arşivinin
bulunması ile Anadolu’nun eski uygarlıklarının en önemlilerinden biri
aydınlandı. Hitit uygarlığı MÖ.13. yy’da Mısır ile birlikte dünyanın en
büyük iki uygarlığından biriydi. Başkent Hattuşaş’ın kalıntıları Boğazkale
Köyü’nün güneydoğusunda teras biçimindeki düzlükte ve dik kayalıkta yer
almaktadır. Bölgede ele geçen buluntulardan ilk yerleşimin paleolitik çağda
başladığı, asıl yerleşimin ise Eski Tunç Çağında (M.Ö. 3000-2500) olduğu
anlaşılmaktadır.
Boğazköy’de bulunan en eski yazılı belge M.Ö. 18. yy’a aittir. Hattuşaş
Hitit tarihi boyunca merkez olmayı sürdürmüştü. Ele geçen belgelerden kentin
bir saldırı sonunda yıkıldığı anlaşıldı. Hitit Devletinin son bulmasından
sonra kente Frigler yerleşmişti.
Boğazköy’de surlar, sur kapıları, Büyükkale’deki saray, arşiv binası ve
mabet kalıntıları görülebilmektedir.
Boğazköy’ün 2 km kuzeydoğu sunda Hitit başkentinin dışında bir açık hava
mabedi olan Yazılıkaya, Anadolu’nun bilinen ilk pantheonu (Bütün tanrı ve
tanrıçaları) görülüyor. Yazılıkaya’da, doğal kayaların oluşturduğu büyük ve
küçük oda denilen iki mekan bulunmaktadır. Burada Hititlerin kral, kraliçe,
tanrı ve tanrıçalarının rölyefleri görülmektedir. 63 Tanrı rölyefi vardır.
Boğazkale Müzesi’nde ören yerindeki kazılarda bulunan eserlerin bir bölümü
görebilirsiniz. (Diğerlerini Ankara’da Anadolu Uygarlıkları Müzesi’nde
bulacaksınız.) Boğazkale’de lokanta ve otel bulunuyor, konaklamak isterseniz
Sungurlu’yu tercih etmenizi öneririz. Çorum ve Yozgat’ta daha nitelikli
oteller bulabilirsiniz. Yazılıkaya Tapınağı
Hattuşaş örenyerinin 2 km. kuzeydoğusunda yer alan Yazılıkaya Tapınağı,
önünde Hitit mimari özelliklerinin yansıtıldığı iki kaya odadan
oluşmaktadır.
Yazılıkaya Tapınağı'nın kayalığa yapılmış olan bu odaları "Büyük Galeri" (A
odası) ve "Küçük Galeri" (B Odası) adıyla anılmaktadır.
Büyük Galeri'nin (A odası) batı duvarı tanrı kabartmalarıyla, doğu duvarı
ise tanrıça kabartmalarıyla bezeli olup her iki duvardaki figürler, doğu ve
batı duvarlarının kuzey duvarı ile birleştiği ana sahnenin yer aldığı kısma
doğru yönelmektedir. Tanrıların genel olarak sivri bir külâhı, belden
kuşaklı kısa bir elbisesi, kalkık
burunlu papuçları ile küpeleri vardır.
Çoğu zaman kıvrık bir kılıç ya da topuz taşırlar. Tanrıçaların hepsi uzun
bir etek giyer, başlarında silindir biçimli bir başlık vardır. Doğu ve batı
duvarının birleştiği kuzey duvarında, ana sahneyi oluşturan baş tanrılar yer
almaktadır. Burada dağ tanrıları üzerinde duran Hava tanrısı Teşup ve karısı
tanrıça Hepatu ile arkasında oğulları Şarruma ve çift başlı kartal yer
almaktadır. Kral IV. Tuthalia'nın kabartması ise doğu duvarda yer almakta
olup, galerinin en büyük kabartmasıdır.
Ayrı bir girişi bulunan Küçük Galeri'yi (B odası) girişin iki yanında
bulunan aslan başlı, insan gövdeli kanatlı cinler korumaktadır. B odasının
batı duvarında sağa doğru sıralanan oniki tanrı, doğu duvarında ise Kılıç
Tanrısı ile Tanrı Şarruma ve himayesindeki kral IV. Tuthalia yer almaktadır.
Bu kısımda iyi korunmuş kabartmalar dışında kayaya oyulmuş üç adet niş
bulunmakta olup, bu nişlere bir takım hediyelerin veya Hitit kral ailesinin
ölü küllerinin saklandığı kapların konulduğu düşünülmektedir
|