ANITKABiR
Çoğu ünlü liderin aksine M.Kemal Atatürk kendisi için anıt mezar yapılmasını
istememiştir. Fakat Türk insanının kendisine duyduğu saygı O’nu herhangi bir
yerde gömülü olmasını görmek istemez. O’nun ölümünden sonra anıt mezar için
uluslar arası çapta mimari için yarışma düzenlendi. Sonunda iki Türk’ün
projesi Emin Onat ve Orhan Arda seçildi.
Dünyanın 7. harikası olan Halikarnas
mozalesine benzer şekilde anıt mezar anıt tepenin doruğunda başladı.
Atatürk’ün ölümünden 6 sene sonra 1944 te başlayıp 9 yıl sürmüştür. 10 Kasım
1953 yılında Atatürk top arbasında Etnografya müzesinden alınıp Anıtkabire
taşındı. Anıtkabir, Atatürkün kişiliği ve ismi altında Türk milletini temsil
eder. Bu yüzden Anıtkabir Atatürk ve Türk tarihi ile ilgili heykel, yazıt ve
kabartma ile donatılmıştır. Anıtkabir’in donanım ve sitili bir kez daha Türk
miletinin mozaik zenginliğini ortaya koymuştur. Egemen tema geometrik
basitliktir. Etrafındaki parklarla Anıtkabir, 15 bin metrekare/3.7 acres
alana sahiptir. Temel yapı malzemesi Çankırıdan getirilen sarı
travertenlerdir. Giriş, özgürlük ve bağımsızlığı simgeleyen iki tane kule
olan merdiven yoluyladır. Bu kulelerin tepesi piramit şeklinde olup Türk
saveş çadırlarını simgeleyen bronz “spear” yerleştirilmiştir. Bu kulelerin
önünde ik grup insan heykeli vardır. Sol tarafta 3 kişi asker köylü ve
öğrenci savunma, üretim ve eğitimi simgelemektedir. Diğer bir ifadeyle bir
milletin oluşumunun 3 sac ayağını simgelemektedir. Sağ tarafta ise 3 tane
kadın heykeli bulunmaktadır. Arkadaki ağlayan kadın Atatürk’ün ölümüne
gösterilen üzüntüyü simgelemektedir. Öndeki çift ellerinde tuttukları taçla
bereketi temsil etmekte, ayrıca kasede aynı fonksiyonu göstermektedir.
Heykellerden zafer meydanına uzanan yola Arslanlı Yol denilmektedir. Bu
yolun uzun yapılış sebebi ziyaretçilerin kafasında ihtişam ve büyüklüğü
hatırlatmasıdır. İki tarafta savunmayı simgeleyen 24 tane Hitit sitili
Anadolu arslanı var. Anıtkabirde toplam 10 tane basit kule var. Diğer
kuleler Mehmetçik, Hakların savunması, Cumhuriyet, Reform, Ulusal Pakt 23
nisan barış ve zafer alanının üç tarafı, “Collonades” ile çevrili, bir
tarafı ise temel binaya balkmaktadır. Alandan temel yere geçiş 33
merdivendir. Merdivenlerin sol tarafında ise Başkumandalık Meydan Savaşından
alınmış bir kabartma bulunmaktadır. Atatürk’ün ünlü emri “Ordular ilk
hedefinis Akdeniz, İleri!” işlenmiştir. Kabartmanın sağ tarafında ise
Sakarya Savaşı’ından bir sahne bulunmaktadır. Bu savaşların ikiside
Yunanlılara karşı yapılmıştır. Bayrak Türk milletini
simgeler, direk ise dışarıda yaşayan Türkler’in hediyesidir. 5kg/11000
pounds ağırlığında 33m/110ft yüksekliğinde ve çelikten yapılmıştır.
Tepesindeki hilal ise 22 ayar altındandır. Temel yapı Onur Hol diye
adlandırılmaktadır. 32m/105ft genişliğinde 60m/200ft uzunluğunda ve 20m/65ft
yüksekliğindedir. Tavan altın mozaiklerle döşeli, taban ve duvarlar ise
Bilecikten getirilen renkli mermerler ile kaplıdır. Sembolik taş sanduka ise
tek parça mermer olup 40 ton ağırlığındadır. Gerçek mezar ise aşağıdadır.
Anıtkabir, yabancı devlet adamlarının ve delagasyonların Türkiyeye
geldiklerinde ziyaret ettikleri tek yerdir. Sakarya Savaşı kabartmasının
yanında küçük Atatürk Müzesi bulunmaktadır. Müzede şahsi eşyaları,
madolyanları ve O’na sunulan hediyeler sergilenmektedir. Türkiye’nin 2.
cumhurbaşkanı İsmet İnönü ise Zafer ve Barış Anıtı’nın arasına gömülmüştür.
|